Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü

Bugün Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü. Uluslararası Çalışma Örgütü, 12 Haziran 2002 tarihli 182 sayılı konvansiyonu ile çocuk işçiliğini yasaklamıştı. Ancak hala dünya çapında 218 milyon çocuk işçi bulunuyor.

Çocuk işçiliği, getirilen yasaklara rağmen, kalkınmakta olan ülkelerin büyük bir sorunu olarak varlığını sürdürüyor. Halı tezgahlarında, ev işlerinde, inşaatlarda, tarlalarda, ama daha da kötüsü savaşlarda asker olarak, sokaklarda fahişelik yaparak en ağır işlerde, en zor koşullarda ve en düşük ücretlerle çalıştırılıyor, kullanılıyorlar. Ağır çalışma koşulları ve kötü muamele pek çok çocukta derin fiziksel ve psikolojik izler bırakıyor.

Çocukların ucuz iş gücü olarak çalıştırılamayacağı ilkesi Avrupa’da da çok geç yerleşti. Uluslararası topluluğun 20 yıl kadar önce ‘çocuk’ kavramı üzerinde genel bir tanımda uzlaşması bu nedenle önem taşıyor. 

Çocuk işçiliği nedir?

BM Çocuklara Yardım Kuruluşu UNICEF’ten Joanne Dunn, Çocuk Hakları Konvansiyonu’na göre 18 yaşın altındaki kişilerin çocuk tanımına girdiğini, çocuk işçiliğinin ise ‘çocuğun eğitim imkanını engelleyen ve gelişimine olumsuz etki eden iş' olarak tanımlandığını belirtiyor.

Konvansiyon, 14 yaşına gelene kadar çocukların ticari iş yapamayacağını, 15 yaşından itibaren de sadece tehlikesiz işlerde çalışabileceğini öngörüyor. Ancak gerçekler farklı. Dünya çapında çoğu tarım alanında olmak üzere 218 milyon çocuk çalışıyor. En önemli nedeni ise yoksulluk. Pekçok şirket daha ucuza çalıştıkları, daha uysal oldukları ve sendikalarda organize olamadıkları için çocuk işçileri tercih ediyor. Ailelerin çoğu da çocuğunu çaresizlikten işe gönderiyor.

AIDS çocuk işçiliğinin sebeplerinden

Uluslararası Çalışma Örgütü Çocuk İşçiliği ile Mücadele Bölümü’nden Frank Hagemann özellikle Afrika’da çocuk işçiliğinin çok yaygın bir sorun olduğunu belirtiyor ve bunun kaynağında AIDS hastalığının yattığını vurguluyor. Hagemann, “AIDS’li ebeveynler çalışabilecek durumda değiller. Çocuklar eve yardım için çalışmıyor, evin tüm yükünü üstlenmek zorundalar.” diye konuşuyor.

Çalışan çocuklar genelde okula gidemiyor. İşin yanında okula gidebilenler ise derslere konsantre olamadıklarından çalışmayan arkadaşlarının gerisinde kalıyor. Pek çok çocuk örneğin çeşmeden eve su götürebilmek için saatlerce yol yürümek zorunda kalıyor. BM Çocuklara Yardım Kuruluşu UNICEF’ten Joanne Dunn, eğitim ve sağlık hizmetlerine erişim ve yaşam koşullarının iyileştirilmesiyle zamandan kazanılabileceğini belirtiyor. “Pek çok çocuk tarım ilaçları nedeniyle hastalanıyor. Çocukların sağlık hizmetlerine daha iyi ulaşımı sağlanmalı” diyen Joanne Dunn, “Sağlık ocakları ve temiz suya ulaşım imkanının iyileştirilmesi, eğitim ve oyun oynamak için daha fazla zaman kalması anlamına geliyor.” ifadesini kullanıyor. 

Çalışan çocuk sayısı azaldı

Uluslararası Çalışma Örgütü verilerine göre çalışan çocukların sayısı son yıllarda azalma gösterdi. 2000 yılında 245 milyon çocuk işçi varken 2004 yılında 65 milyon kişilik azalma kaydedildi. Bir sonraki araştırma ise 2010 yılında yapıldı ve 215 milyon çalışan çocuk olduğu tespit edildi.


Raporlara göre, çocuk haklarının ihlali, kayıt dışı ekonominin yaygın olduğu bölgeler ve iş kollarında oluşmakta. Varoşlarda, az gelişmiş bölgelerde, tarım bölgelerinde yaşayan çocuklar ve mülteci çocukları, çocuk işçilik ağına en kolay yakalananlar.


kaynak: ABhaber.com ve ILO